Histeroskopi bir optik ile rahim ağzından girilerek, rahim ağzı yolunun, rahim içinin ve rahimden tüplerin çıkış noktalarının kamera yardımıyla değerlendirilmesi işlemidir. Histeroskopi ofis ve operatif olmak üzere iki farklı şekilde yapılmaktadır.
HİSTEROSKOPİ HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?
Histeroskopi;
- Rahim içinde yer işgal eden myom ya da polip varlığında,
- Doğuştan uterus anomalilerinden biri olan rahim içi perde (uterin septum) varlığında,
- Rahim içi yapışıklıkların açılması amacıyla,
- Düşük ya da kürtaj sonrasında rahim içinde artık doku kalması durumunda,
- Vajinal yolla çıkartılamayan rahim içi araçların çıkartılması amacı ile kullanılabilirler.
HİSTEROSKOPİ NASIL YAPILIR? HİSTEROSKOPİ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Histeroskopide iki farklı uygulama vardır; Ofis histeroskopi ve Operatif histeroskopi.
- Ofis histeroskopi işlemi, rahim ağzının doğal açıklığından ilerletilen ve içinde kamera bulunan cihaz ile rahim içine girilerek yapılır.
- Operatif histeroskopi, rahim ağzının metal bujiler ile genişletilmesi ardından içinde kamera bulunan cihaz ile rahim içine girilerek yapılır. Hemen daima anestezi altında yapılması hasta konforu açısından tavsiye edilir. Bu yolla rahim içinde yerleşmiş ya da baskı yapan submüköz yerleşimli myomlar, derin rahim içi perdeler, rahim içi yapışıklıklar, düşük ya da küretaj sonrasında rahim içinde kalmış olan artık dokular çıkartılabilirler.
OFİS HİSTEROSKOPİ
- Rahim içinin ışıklı bir kaynak ile görüntülenmesi yöntemidir.
- Hem tanı konmasını sağlar hem de polip, hafif derecede rahim içi perde ya da yapışıklıkların aynı seansta tedavi edilmesine de olanak tanır.
Tanısal histeroskopi, ofis histeroskopi ile yapılır. Ofis histeroskopi için, rahim ağzı genişletilmeden rahim içine kolayca yerleştirilebilen çok ince teleskop (2.9 mm çaplı) kullanılır. Histeroskop ile rahim içine girildikten sonra sıvı verilerek rahim boşluğu şişirilir ve video kamera ile rahim içi görüntülenir. Esasında hiç anestezi dahi kullanılmadan yapılabilse dahi, biz hafif, maske ile genel anestezi verilmesini tercih etmekteyiz.
Ofis histeroskopi için, rahim ağzı genişletilmeden rahim içine kolayca yerleştirilebilen çok ince teleskop (2.9 mm çaplı) kullanılır.
Histeroskop ile rahim içine girildikten sonra sıvı verilerek rahim boşluğu şişirilir ve video kamera ile rahim içi görüntülenir. Esasında hiç anestezi dahi kullanılmadan yapılabilse dahi, biz hafif, maske ile genel anestezi verilmesini tercih etmekteyiz.
Normal histeroskopi bulguları
Rahim içindeki yer kaplayan lezyonlar (polip, myom) veya yapışıklıklar kısırlık nedeni olabilir ve bunların tamamı histeroskopi ile tedavi edilebilirler.
Ofis Histeroskopi Kullanım Alanları
- Ofis histeroskopi en sık, vajinal ultrasonografide şüpheli bir durum (rahim içi yapışıklık, myom, polip ve perde/septum) varlığında kullanılmaktadır.
- Kısırlık dışında anormal kanama olan olgularda da bazen kullanılır.
- İpi rahim içine kaçmış olan rahim içi araçların (spiral) çıkarılmasında da ofis histeroskopiden yararlanılır.
- Yaygın/şiddetli rahim içi yapışıklık, derin perde/septum kesilmesi ve rahim içine yerleşik myom tedavisinde operatif histeroskopi (rezektoskop) yapılması gerekir.
- Eğer uygun zamanda (28 günde bir adet gören bir bayanın, adetinin ilk gününe göre 10.-14. gün aralığında) yapılan vajinal ultrasonografide rahim içi “tertemiz” gözüküyor ise, gerek ilk tüp bebek uygulaması, gerekse de tekrarlayan tüp bebek uygulaması öncesi histeroskopi yapılmasının, gebelik oranları kapsamında ilave bir yararı yoktur.
HİSTEROSKOPİ KULLANIM ALANLARI
Septum (Rahim İçi Perde)
- Septum rahim içinde doğuştan var olan ve rahim hacmini daraltan dokuya verilen isimdir.
- Gebe kalamama nedeni değildir ancak oluşan gebelikte düşük ve erken doğum riskini artırır.
- Tanı ultrasonografi ile rahatlıkla konulabilir ve ofis ya da operatif histeroskopi ile tedavi edilebilir.
Septum hakkında detaylı bilgiye ‘Septum (Rahim İçi Perde)’ makalemizden ulaşabilirsiniz.
Rahim İçi Yapışıklıklar
- Rahim içine yönelik yapılan girişimler (küretaj, myom operasyonları) nedeniyle oluşabilir.
- Genellikle adet görmeme ya da adet miktarında azalma ile kendini gösterir.
- Ultrasonografide rahim iç tabakasında incelik, yer yer kistik alanlar ya da düzensizlik şeklinde bulgu verebilirler.
- Histeroskopik yöntemle tedavi edilebilirler.
Rahim içi yapışıklık hakkında detaylı bilgiye 'Rahim İçi Yapışıklıklar' makalemizden ulaşabilirsiniz.
Polip
- Polipler rahim iç tabakasından kaynaklanan hemen daima iyi huylu tümörlerdir.
- Ara kanama, şiddetli kanama ya da uzun kanama şeklinde bulgu verebilirler.
- Gebe kalmak üzerine etkisi tartışmalı olmakla beraber, tespit edildiğinde gebelik öncesi histeroskopik yöntemle alınmasını tavsiye ederiz.
Polipler hakkında detaylı bilgiye 'Polip' makalemizden ulaşabilirsiniz.
Myom
- Myomlar rahim kas tabakasından kaynaklanan hemen daima iyi huylu tümörlerdir.
- Yoğun kanama, uzamış kanama, kasık ağrısı, büyük myomlarda idrar ya da gaita yapmakta zorluk şeklinde bulgu verebilirler.
- Rahimin kas tabakası içinde olabilecekleri gibi, karın boşluğuna doğru büyüyebilir ya da rahim iç tabakasına baskı yapabilirler.
- Rahim içine doğru büyümüş (submüköz) ve baskı yapan myomlarda histeroskopik yolla operasyon yapılması gerekebilmektedir.
Rahim içine doğru büyümüş (submüköz) myomlar hakkında detaylı bilgiye 'Myom' makalemizden ulaşabilirsiniz.
Histeroskopi ile Yapılan Diğer Uygulamalar
İpi rahim içerisine kaçmış spiral histeroskopik gözlem altında çıkartılabilir. İstenmeyen gebelik sonlandırması veya düşük sonrasında rahim içinde parça kalmasında histeroskopi ile kalan parçalar, direkt gözlem altında, çıkartılabilirler.
Bu olgular, tipik olarak, kürtaj sonrasında sürekli kanlı bir akıntı tariflerler; vajinal ultrasonografide de kalan parça kolaylıkla görüntülenir. Bu olgularda körleme, ikinci bir kürtaj işleminden kaçınılmalı ve direkt olarak histeroskopik gözlem altında kalan parça(lar) çıkartılmalıdır.
