Döllenme (fertilizasyon), erkek üreme hücresi (sperm) ile kadın üreme hücresinin (yumurta) birleşmesi sonucunda ileride bebek gelişimini sağlayacak zigotun oluşmasıdır.
Tüp bebek tedavisinde elde edilen olgun yumurtalara, tüp bebek tedavisi kapsamında, eşin spermi ile birleştirme yani mikroenjeksiyon (ICSI) işlemi yapılır. Mikroenjeksiyondan sonra ertesi gün yumurtalar inkübatör içerisinden çıkartılarak mikroskop altında incelenir ve döllenme durumu açısından değerlendirilirler.
Mikroenjeksiyon (ICSI) işlemi sonrasında, döllenme başarısızlığı yani hiçbir yumurtada döllenme olmaması durumu da yaşanabilmektedir. Bu çok nadir bir durum olup, çiftlerin yaklaşık olarak %1-3'ünde görülmektedir. Farklı sebeplerle ortaya çıkabilmektedir.
Sevinciniz, Sevincimiz... Anatolia Ailesine Katılan Çiftlerimiz Anlatıyor.
TÜP BEBEKTE YUMURTA NEDEN DÖLLENMEZ? DÖLLENME NEDEN OLMAZ
Tüp bebekte döllenme neden olmaz sorunsuna şu şekilde cevap vermek mümkündür:
Mikroenjeksiyon sonrasında döllenme gerçekleşmeyen hastaların büyük çoğunluğunda ya sperm parametrelerinde ağır problemler olmakta ya da toplanan yumurta sayısı az olmaktadır.
Öncelikle yumurtanın döllenebilmesi için yumurta içine enjekte edilen spermden salgılanan faktörler ile yumurta içi kalsiyum seviyelerinin yükselmesi ve yumurtanın döllenme için aktive olması gerekir. Sıklıkla bu basamakta problem olması durumunda döllenme sorunları görülebilmektedir. Ancak 3’den az olgun yumurta elde edilmesi durumunda da döllenme sorunları görülebilir.
Aşağıda saydığımız durumlarda döllenme oranlarında düşüklük yada hiç döllenme olmaması durumu ile karşılaşabiliriz.
Sperm Açısından Döllenmede Azlığa Neden Olabilen Durumlar;
- Hareketli sperm olmayıp, tamamen hareketsiz spermlerle mikroenjeksiyon yapılması durumunda,
- Spermin baş kısmında akrozom denilen alanda eksiklik ya da yokluk olması yani globozoospermi) durumunda.
- Ancak bazı hastalarda sperm değerlendirmesi normal ve yumurtalık rezervi iyi olduğu halde (toplanan olgun yumurta sayısı 6 ve daha fazla olan hastalarda) döllenme başarısızlığı görülebilmektedir.
Yumurtaya bağlı olarak da döllenme başarısızlığı gerçekleşebilir. Ancak bunun net bir sebebi yoktur.
Tüp bebek tedavisinde döllenme oranlarının düşük olmasının ya da hiç döllenme olmamasının en önemli nedeni sperme bağlı faktörler ile, yumurtanın son olgunlaşma ve döllenmesini sağlayan aktivasyonun olmamasıdır.
Bu grup hastalarda, yani döllenmesi hiç olmayan ya da düşük oranda olanlarda (olgun yumurtaların %30-35'in altında döllendiği hastalarda), yumurta aktivasyonunun laboratuvar şartlarında sağlanması (Ca-ionofor yöntemi) ile döllenme oranları artırılabilmektedir.
DÖLLENME BAŞARISIZLIĞI DURUMUNDA NE YAPILABİLİR? CA-IONOFOR YÖNTEMİ
Prof. Dr. Hakan Yaralı CNN Türk'te. Tüp Bebek'te Başarıyı Ne Belirliyor
- Beklenenin altında döllenme oranları olan ya da hiç döllenme sağlanamayan çiftlerde döllenme oranlarını arttırabilmek için Ca-ionofor yöntemi kullanılabilir.
- Ca-Ionofor yöntemi, spermlerin tamamı globozoospermi (akrozom denilen, döllenmeyi sağlayan kısmı olmayan spermler) olan hastalarda da umut vaat etmektedir.
CA- IONOFOR YÖNTEMİ NEDİR?
Ca- ionofor yönteminde, mikroenjeksiyon işleminden sonra yumurta özel bir solüsyonda bir süre bekletilir ve ardından inkübatör dediğimiz cihazlara kaldırılır. Bu teknik uygulanarak yapılan tüp bebek uygulamalarında, döllenme oranları belirgin iyileşebilmekte ve elde edilen bebeklerde hem büyük hem de küçük anomali riskinde artış olmamaktadır.
Biz de merkezimizde Ca- ionofor tekniği, geçmişte döllenme sıkıntısı öyküsü olan veya hayatında ilk tüp bebek uygulaması olsa bile ağır sperm problemi olan çiftlerde uygulamaktayız.
SIK SORULAN SORULAR
Tüp Bebekte Anormal Döllenme Neden Olur?
Tüp bebek yöntemi ile elde edilen yumurtalara mikroenjeksiyon yöntemi uygulanarak, her bir olgun yumurta içine 1 adet sperm enjekte edilir ve ertesi gün de yumurtaların döllenme durumları değerlendirilir. Normal koşullarda işleme alınan yumurtaların yaklaşık olarak %80’i döllenir. Ancak bazen bu oranların daha altında döllenme oranları ile hatta nadiren hiç döllenme olmaması ile karşılaşabiliyoruz.
Döllenme oranlarında azlığa ya da hiç döllenmemeye çoğunlukla sperm ile ilgili faktörler neden olurlar. Spermlerin dış görünüşlerinde yani baş, boyun ve kuyruk yapısında aykırılık, döllenmeyi sağlayan akrozom kısmının olmayışı, tamamen hareketsiz spermlerle mikroenjeksiyon yapma gereği olması ya da olgun yumurta sayının çok az olması durumunda döllenme sorunları ile karşılaşılabilir.
Döllenme Olmazsa Ne Olur?
Mikroenjeksiyon sonrasında döllenme elde edilemezse maalesef tüp bebek tedavisi o ay iptal olur. Böyle bir öyküsü olan çiftlerde bir sonraki uygulamada, döllenme oranlarına katkıda bulunması için Ca-ionofor yöntemi kullanılabilir.
Tüp Bebekte Kaç Yumurta Döllenir?
Tüp bebek tedavisi sırasında uygulanan mikroenjeksiyon yöntemi sonrasında yumurtaların yaklaşık olarak %80’i döllenmektedir.
Döllenen Yumurta Rahime Neden Tutunamaz?
Tüp bebek tedavisinde yumurtalar döllendikten sonra transfer gününe kadar laboratuvarda özel cihazlar olan inkübatörler içerisinde takip edilirler. Embriyo sayı ve kalitesine göre transfer zamanı toplama gününden 3 ya da 5 gün sonra olacak şekilde belirlenir. Ancak döllenen her yumurtadan gelişen embriyoların kalitesi birebir aynı olmaz. Bir kısmı iyi kaliteli olabilirken bir kısmı orta ya da düşük kaliteli olabilir. Bu nedenle embriyo kalitesi düştükçe rahime tutunma olasılığı da düşer.
Anatolia Tüp Bebek Merkezi Olarak Tüm Süreçlerde Yanınızdayız!
