Prof. Dr. Hakan Yaralı, Sağlık Bakanlığı’nın ruhsatlandırma aşamasından sonra merkezlere “gebelik başarı kriteri” getirmediğini belirtti. Yaralı, bu nedenle Türkiye’deki başarılı merkezlerin sayısının, iki elin parmağını geçmediğini söyledi.
Mete Generaloğlu / Ankara
Sağlık Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, çoğunluğu İstanbul’da olmak üzere Marmara Bölgesi’nde 40, İç Anadolu Bölgesi’nde 20, Akdeniz Bölgesinde 9, Ege Bölgesinde ise 8 tüp bebek merkezi bulunuyor. Türkiye’de bulunan tüp bebek merkezi sayısının 84’e yükseldiği dikkate alınırsa, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sadece 5 ve Karadeniz’de 2 tüp bebek merkezi bulunması, bölgelerin nüfus yoğunluğu da düşünüldüğünde, uzun süreli bir uygulama olan tedavi için sağlıksız bir tablo ortaya çıkıyor.
İstanbul ilk sırada
Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı tüp bebek merkezlerinin dağılımı ise şu şekilde; 84 merkezin 63’ü özel, 21’i kamu. İstanbul 26’sı özel, 6’sı kamu olmak üzere toplam 32 merkezle ilk sırada yer alıyor. Bu ili, 8’i özel, 7’si kamu toplam 15 merkezle Ankara izliyor. Merkez sayısı bakımından üçüncü sırada yer alan İzmir’de ise, 5’i özel, 2’si kamu toplam 7 merkez faaliyetlerini sürdürüyor.
Merkezlerin başarı düzeyi belirlenmeli
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Kısırlık ve Tüp Bebek Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Hakan Yaralı, tüp bebek merkezlerinin ruhsatlandırılmasından sonraki kriterler arasında gebelik başarısının bulunmadığını söyledi.
Yaralı, bir merkezin başarı kriterleri arasında; uygulama sonrasında aileyi ‘eve canlı tek bebek’ ile gönderme oranının yüksek, istenmeyen bir sonuç olan çoğul gebelik oranının düşük olması ile “dondurma-çözme” uygulamalarındaki başarının önemli bir yer tuttuğunu kaydetti
Alt yapı çok önemli
Türkiye’de tüp bebek yapma ihtiyacının fazla olmasına karşın, tüp bebek merkezlerine ulaşımın düşük olduğunu belirten Yaralı, başarılı sayılabilecek tüp bebek merkezlerinin iki elin parmağını geçmediğini ve bu merkezlerin İstanbul ve Ankara’da bulunduklarını kaydetti. Ayda 60-70 uygulamanın altında tüp bebek uygulaması yapan merkezlerin başarı düzeylerinin düşük olduğuna işaret eden Yaralı, tüp bebek merkezleri için altyapının çok önemli olduğuna dikkat çekti.
Kötü uygulama
Prof. Dr. Yaralı, GSS’nin yürürlüğe girmesiyle, tek çatı altında toplanacak olan Yeşil kart, Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK gibi sosyal güvenlik kuruluşlarına mensup kişilere tüp bebek uygulamasında tanınan 3 deneme hakkı için ödenen katkı payının sadece 2 uygulama için geçerli olmasını ise “kötü bir uygulama” olarak yorumladı. Yaralı, SSK’lı hastaların sadece kamu kurumlarında tüp bebek uygulaması yaptırabilmelerinin ise mağduriyete neden olduğunu kaydetti.
