YUMURTA ÇATLATMA İĞNESİ NEDİR? NE AMAÇLA KULLANILIR?
Yumurta çatlatma iğnesi, tüp bebek tedavisi gören kadınlarda yumurtlamayı sağlamak için uygulanır. Vücut tarafından üretilen lüteinizan hormonun etkisini taklit ederek yumurtlama zamanlamasını kontrol etmeye yardımcı olur.
YUMURTA ÇATLATMA İĞNESİ NASIL UYGULANIR?
Yumurta çatlatma iğnesi genellikle karın bölgesinden subkütan (cilt altı) olarak uygulanır. Tedavinin uygulandığı tüp bebek merkezi tarafından verilen eğitim ile hastalar kendi başlarına enjeksiyonu rahatlıkla uygulayabilir veya merkezdeki sağlık çalışanları tarafından uygulanmasını talep edebilirler.
Yumurta Çatlatma İğnesi Ne Zaman Yapılır?
Yumurtalık uyarımı sonrasında, genellikle en az 2-3 follikülün (yumurta kesesi) 17 mm çapa ulaşmasını takiben yumurta çatlatma iğnesi uygulanması tercih edilir. Çatlatıcı iğnenin türü ve dozajı, gelişen follikül sayısına ve çifte uygulanacak tedavi şekline göre belirlenir.
Yumurta çatlatma iğnesi uygulandıktan yaklaşık olarak 34-36 saat sonra, hafif anestezi altında, 10-15 dakika süren bir işlem ile, vajenden yumurtalık dokusuna ilerletilen bir iğne yardımı ile ultrasonografi eşliğinde yumurtaları toplanır.
ÇATLATMA İĞNESİ İLE HAMİLE KALMA ORANI NEDİR?
Bu tedavilerin başarı oranları yaş, genel sağlık durumu, altta yatan doğurganlık sorunları ve ilgili yumurta ve sperm kalitesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Sağlık uzmanınız, size özel duruma bağlı olarak başarı şansınız hakkında size daha doğru ve kişiselleştirilmiş bilgiler sağlayabilir.
YUMURTA ÇATLATMA İĞNESİ HAKKINDA SIK SORULANLAR
Çatlatma İğnesinden Kaç Gün Sonra Test Yapılır?
Yumurta çatlatma iğnesi uygulandıktan yaklaşık olarak 34-36 saat sonra yumurtalar toplanır. Eğer embriyo elde edilebilirse, genellikle yumurta toplanmasından beş gün sonra embriyo transferi yapılır.
Embriyo transferinden yaklaşık iki hafta sonra, doktorunuz hamileliği gösteren hormon olan insan koryonik gonadotropin (hCG) için bir kan testi planlayacaktır.
Çatlatma İğnesinden Kaç Gün Sonra Adet Olunur?
Yumurta çatlatma iğnesinden sonra, yumurtanın döllenmesi ve embriyonun rahim içi tabakaya yerleşmesi gerçekleşmezse, vücuttaki hormon seviyeleri doğal olarak azalır. Bunun sonucunda rahim içi tabaka dökülerek, kişiden kişiye göre değişebilmekle birlikte iğne uygulandıktan 10-14 gün sonra adet kanamasının başlar.
Yumurta Çatlatma İlacı Var mıdır?
Günümüzde sıklıkla kullanılan iki farkı yumurta çatlatma ilacı vardır. Bunlardan ilki taze embriyo transferlerinde kullanılan r-hCG’dir (rekombinant insan koryonik gonadotropin).
Ancak, hastanın yumurtalık aşırı uyarım sendromu (OHSS) gibi riskli olduğu durumlarda taze transfer yerine, elde edilen embriyolar dondurularak daha sonraki adet döngüsünde transfer edilebilir. GnRH-agonist ise dondurulmuş embriyo transferlerinde tercih edilen yumurta çatlatma ilacıdır ve etkisini gonadotropin salıverici hormon reseptörler (GnRH)i üzerinden gösterir.
Yumurta Çatlatma İğnesi Kaç Defa Yapılır?
Yumurta çatlatma iğnesinin uygulanma sayısı, belirli doğurganlık tedavi planına ve doktorunuzun tavsiyelerine bağlı olarak değişebilir. Çoğu durumda, tedavi döngüsü başına tek bir yumurta çatlatma iğnesi uygulanır.
Ancak bazı özel durumlarda iki kez veya iki farklı yumurta çatlatma iğnesinin (yukarıda bahsedilen hCG ve GnRH-agonist) kullanılabileceği durumlar vardır:
- Boş folikül sendromu
- Dominant folikül sayısına göre az yumurta çıkması
- Olgun yumurta oranı az çıkması gibi.
Yan Etkileri Var mıdır? Nelerdir?
Alerjik reaksiyon ve yumurtalık aşırı uyarım sendromu (OHSS), yumurta çatlatma iğnesinin önemli görülebilecek yan etkilerindedir. Bu önemli yan etkilerin görülmesi durumunda hemen doktorunuzla iletişime geçmeniz önerilir.
Yumurta çatlatma iğnesinin daha az ciddi yan etkileri şunları içerebilir:- Baş ağrısı
- Huzursuz veya sinirli hissetmek
- Hafif şişlik veya kilo alımı
- Yorgun hissetmek
- Meme hassasiyeti
- Enjeksiyonun yapıldığı yerde ağrı, şişme ve tahriş.
Yumurta Çatlatma İğnesi Nereden Yapılır?
Yumurta çatlatma iğnesi, bahsedildiği üzere genellikle subkütan (cilt altı) olarak uygulanır. Karın bölgesi olarak bilinen göbek deliğinin etrafındaki yağlı doku, cilt altı enjeksiyonları için yaygın bir bölgedir. Uygun emilimi sağlamak için göbek deliğinden en az iki cm sağına veya soluna, iğnenin dik bir şekilde enjekte edilmesi önerilir.
Yumurta Çatlatma İğnesinden Sonra Ne Olur?
Yumurta çatlatma iğnesinden sonra yumurtaların olgunlaşması ve yumurtlama gerçekleşir. Yumurtlamayı takiben boş folikül korpus luteum adı verilen bir yapıya dönüşür. Bu yapı, embriyonun rahim iç tabakasına yerleşmesinde ve gebeliğin devamında için çok önemli olan progesteron hormonunu üretir.
Döllenmenin gerçekleşip gerçekleşmemesine bağlı olarak, yumurta çatlatma iğnesinden sonraki sonuç adet görme veya gebelik olabilir. Döllenme ve başarılı embriyo tutunması meydana gelirse, hamilelik meydana gelebilir.
Döllenme gerçekleşmezse veya embriyo tutunamazsa, adet döngüsü devam eder ve adet kanaması, beklenen zaman çerçevesi içinde gerçekleşir.
SONUÇ
Özetle, yumurta çatlatma iğnesi, özellikle tüp bebek tedavisi gibi yardımcı üreme teknolojilerinde doğurganlık tedavisi gören kadınlarda yumurtaların son olgunlaşmasını ve yumurtalıktan salınmasını uyarmak için kullanılan bir ilaçtır.
